Từ điển năng lực là một công cụ không còn xa lạ với người làm nhân sự. Hiện nay, việc xây dựng từ điển năng lực càng được nhiều doanh nghiệp quan tâm, trở thành một phần quan trọng trong việc xây dựng hệ thống tổng đãi ngộ hoàn chỉnh cho doanh nghiệp.
Từ điển năng lực là gì?
Từ điển năng lực (Competency Dictionary) là một công cụ hoặc cấu trúc dữ liệu bao gồm tất cả hoặc hầu hết các năng lực cần thiết trong tổ chức. Đây là một hệ thống các loại năng lực được chuẩn hóa, áp dụng cho các công việc chung của toàn tổ chức và các công việc chuyên môn, chức năng cụ thể.
Từ điển năng lực nằm trong khung năng lực. Khung năng lực được áp dụng khác nhau cho các vị trí công việc khác nhau, bao gồm năng lực được phân loại như năng lực cốt lõi, các năng lực theo chức năng, vai trò chuyên môn, hành vi,..
Trên thế giới, từ điển năng lực được ứng dụng vào lĩnh vực quản trị nhân sự từ cuối của thế kỷ XX. Tại Việt Nam, nhiều công ty, doanh nghiệp đã áp dụng công cụ này vào thực tiễn quản trị, xây dựng nên một hệ thống từ điển năng lực áp dụng riêng cho doanh nghiệp.
Phân loại các nhóm năng lực
Các bộ từ điển năng lực phổ biến được xây dựng dựa theo 3 nhóm năng lực chính:
- Knowledge (Kiến thức): Kiến thức chuyên môn, trình độ kỹ thuật cho mỗi chức năng công việc vụ thể.
- Skill (Kỹ năng): Kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm, làm việc độc lập, phân tích và xử lý tình huống, tư duy chiến lược, ra quyết định, đào tạo, các kỹ năng quản trị,...
- Attitude (Thái độ): Kỹ năng tư duy sáng tạo, kiên trì, tập trung, cẩn thận, hướng đến quả, thích nghi, nhạy bén,...
Việc phân loại các nhóm năng lực tùy thuộc và mô hình, lĩnh vực, phương pháp quản trị,... của mỗi công ty. Sau đây là ví dụ về phân loại năng lực của tổ chức NIH - Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ:
- Phi kỹ thuật (non-tech): Những năng lực cơ bản được áp dụng trên các vị trí hành chính
- Kỹ thuật/Chuyên môn: Những năng lực cần thiết cho các lĩnh vực chức năng cụ thể.
- Quản lý/Lãnh đạo: Những năng lực thiết yếu để trở thành một quản trị thành công
- Điều hành: Những năng lực này được của các cấp quản lý cấp cao nhất như giám đốc, C-level,..
Tại sao doanh nghiệp nên xây dựng từ điển năng lực?
Từ điển năng lực như một thước đo năng lực cho từng cá nhân trong doanh nghiệp. Khi có một bộ từ điển năng lực được chuẩn hóa, doanh nghiệp nhận được các lợi ích sau:
- Xác định giá trị đầu vào của ứng viên: Các tiêu chí trong bộ từ điển năng lực sẽ giúp doanh nghiệp xác định được các mục tiêu đầu vào trong quá trình tuyển dụng nhân sự. Nhà tuyển dụng không chỉ sàng lọc và lựa chọn ứng viên phù hợp với công việc.
- Chuẩn hóa việc đánh giá nhân viên: Bộ từ điển năng lực giúp việc đánh giá nhân viên trở nên chính xác, khách quan hơn. Kết quả đánh giá trở nên đáng tin cậy, không bị ảnh hưởng bởi đánh giá “một phía”, đánh giá chủ quan từ người quản lý nhân viên.
- Thuận tiện cho việc đào tạo nhân viên: Nhìn vào một bộ từ điển, người quản lý, bộ phận L&D,... có thể xác định được những năng lực cần đào tạo cho nhân viên của mình, tạo ra một lộ trình đào tạo phù hợp cho sự phát triển của nhân viên và sự phát triển của tổ chức.
- Phát triển tiềm năng của nhân viên: Từ điển năng lực thúc đẩy nhân viên phát triển những năng lực tiềm năng, nâng cao năng suất/hiệu quả làm việc khi bộ từ điển được gắn với một hệ thống lương thưởng hay tổng đại ngộ hợp lý.
Từ những lợi ích trên, có thể thấy từ điển năng lực là một phần quan trọng trong hệ thống quản trị nhân sự, đặc biệt là hệ thống tổng đãi ngộ (Total Rewards) của doanh nghiệp. Một hệ thống tổng đại ngộ thành công bao gồm việc nhà quản trị xây dựng từ điển năng lực phù hợp với lộ trình phát triển của nhân viên, từ đó giúp thu hút và giữ chân nhân tài, nâng cao chất lượng nhân sự của doanh nghiệp.
Khóa học Total Rewards Advanced của Link Power được thiết kế giúp người làm nhân sự xây dựng được bộ từ điển năng lực chuẩn xác, phù hợp với thực tiễn doanh nghiệp.